Pierwsza w Polsce kobieta z dyplomem lekarskim: Anna Tomaszewicz- Dobrska.
W 1896 roku w Przytułku Położniczym numer 2 w Warszawie doktor Tomaszewicz-Dobrska – pierwsza kobieta lekarka dokonała udanego zabiegu cesarskiego cięcia. Dziś to Szpital Specjalistyczny Św. Zofii w Warszawie, a pod koniec XIX wieku była to ochronka dla ubogich i zaniedbanych kobiet.
Drzwi do praktyki lekarskiej doktor Anny Tomaszewicz-Dobrskiej otworzył sułtan Omanu. Paradoksalnie opieka nad muzułmankami z haremu stała się przepustką do kariery medycznej. W Warszawie została odrzucona przez środowisko lekarskie wyłącznie ze względu na płeć. Wyjechała do Petersburga i traf chciał, że z wizytą zjechał tam także sułtan, a do opieki nad haremem potrzebna była kobieta. Doktor Tomaszewicz-Dobrska miała jeszcze jeden atut znała języki, biegle mówiła po angielsku, francusku i niemiecku. Szybko uzyskała i pracę i oficjalne potwierdzenie lekarskiego dyplomu
Historia doktor Dobrskiej to historia emancypantki, która pokazała kobietom jak walczyć o swoje marzenia, realizować pasje i działać w sferze publicznej.
Jako dziecko pobierała nauki u prywatnych guwernantek, na pensji dla panien uczyła się geografii, historii i tańca, a także rysunku oraz gry na instrumentach. Jako 17 latka wyjechała do Zurychu studiować medycynę, a jak głosi legenda – zgodę wymusiła na ojcu szantażem – rozpoczęła głodówkę.
Studia medyczne nie były łatwe i to nie ze względu na skomplikowane zagadnienia, a ze względu na płeć, jako kobieta spotykała się z ostracyzmem na każdym kroku. Ale młoda dziewczyna była zdeterminowana i sześć lat później ukończyła medycynę, potem jeszcze dokształcała się w Wiedniu i Berlinie. Powrót do Warszawy i nadzieja na otwarcie prywatnej praktyki szybko przyniósł rozczarowanie. Dopiero półroczna praca dla sułtana Omanu w Petersburgu otworzyły wymarzone drzwi do praktyki lekarskiej w Warszawie.
Doktor Tomaszewicz-Dobrska wyspecjalizowała się w chorobach kobiecych, choć jej naukowe prace dotyczyły kory mózgowej i ucha środkowego – prawdopodobnie chciała zostać neurologiem. Jednak do kobiety z dyplomem przychodzili tylko ci, których nie było stać na żadną inną opiekę medyczną. Zajmowała się ubogimi kobietami i dziećmi. Wyspecjalizowała się w położnictwie, wdrażała w życie najnowsze zdobycze medycyny, szczególnie zwracała uwagę na higienę i aseptykę.
Przez 30 lat doktor Tomaszewicz-Dobrska była lekarką i pracowała w szpitalu położniczym, leczyła choroby weneryczne, zajmowała się powikłaniami przy ciąży. Uczyła akuszerki i pacjentki, wygłaszała prelekcje na temat higieny wśród personelu. Działała społecznie, wypowiadała się na temat praw kobiet, pisywała felietony do prasy, współpracowała z Marią Konopnicka i Elizą Orzeszkową. Wykształciła wiele pokoleń kobiet i przyczyniła się spadku śmiertelności w szpitalu którym kierowała z 30% do 1%.
Zmarła w 1918 roku w wieku 64 lat. Doktor Anna Tomaszewicz-Dobrska jest pochowana na Starych Powązkach kwatera 178-5-28/29.
Z inicjatywy Pani Doktor Bożeny Ćwikły, pediatry i specjalistki w zakresie psychiatrii dzieci i młodzieży, w 2023 roku grób Pani Doktor Anny Tomaszewicz-Dobrskiej został odnowiony staraniem Fundacji Stare Powązki. Pani Bożena jest również autorką scenariusza zwiedzania Starych Powązek śladem pierwszych polskich lekarek, dzięki czemu przywracamy pamięć o wielu wspaniałych kobietach, które pomimo przeciwności, dały podwaliny pod współczesną medycynę.
Serdecznie dziękujemy Pani Doktor za wszelką pomoc😊