Premierowy pokaz filmu „Myśmy już byli. Bohaterowie Starych Powązek”
„Ojczyzna to ziemia i groby. Naród tracąc pamięć, traci życie” /Jerzy Waldorff/
Fundacja Stare Powązki to organizacja, której celem jest promowanie Starych Powązek jako wielkiego dziedzictwa kulturowego i dobra narodowego, a także propagowanie potrzeby opieki nad zabytkami jako wyznacznika tożsamości narodowej. Od początku swojego istnienia, tj. od 2021 roku, Fundacja podejmuje różnorodne inicjatywy i wiele przedsięwzięć, aby cel ten realizować.
Jednym z takich przedsięwzięć było nakręcenie filmu dokumentalnego o Starych Powązkach.
17 października 2023 r. w Domu Arcybiskupów Warszawskich przy ul. Miodowej w Warszawie miała miejsce premiera filmu „Myśmy już byli. Bohaterowie Starych Powązek” zrealizowanego przez Fundację, wspólnie z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej. Jego tytuł nawiązuje do stwierdzenia Kaliny Jędrusik, będącego odpowiedzią na obawy Gustawa Holoubka, wyrażane w stanie wojennym, co będzie dalej, jaki los czeka teatr i jego samego, odparła „Guciu, myśmy już byli…”
I właśnie ten cytat spina jak klamrą cały dokument, film zrealizowany symbolicznej konwencji mijających, zmieniających się pór roku i związanymi z tym, zmianami powązkowskiej przyrody.
Realizatorzy uniknęli w filmie, niezbyt ciekawego dla współczesnych odbiorców, dydaktycznego tonu. Oparto się na krótkich biogramach i fragmentach archiwalnych wypowiedzi, osób wybitnych, znanych, lubianych, które znalazły na powązkowskiej Nekropolii swoją ostatnią przystań. Tym cytatom towarzyszy widok nagrobków. Są wśród nich aktorzy, m.in. Mieczysława Ćwiklińska, Kalina Jędrusik, Irena Kwiatkowska, Hanka Bielicka, Gustaw Holoubek, Andrzej Łapicki, Zdzisław Maklakiewicz; piosenkarze, muzycy i kompozytorzy – m.in. Wojciech Młynarski, Tadeusz Nalepa, Jerzy Połomski, Violetta Villas, Krzysztof Komeda; pisarze i poeci, m.in. Marek Hłasko, Bolesław Leśmian, Zbigniew Herbert, Stanisław Dygat. Wspominanych w filmie osób jest oczywiście o wiele więcej, nie sposób tu wymienić wszystkich znamienitych postaci, wiele znaczących dla polskiej kultury i świadomości narodowej.
Reżyserką filmu jest Pani Aneta Kopacz, laureatka wielu prestiżowych nagród. W 2013 r. jej dokument pt. „Joanna” był nominowany do Oscara w kategorii najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny.
Twórcą muzyki jest Pan Leszek Możdżer, wybitny kompozytor, pianista jazzowy i autor muzyki filmowej.
Partnerami projektu są: Fundacja Energa, Fundacja Orlen, Fundacja Orlen dla Pomorza, Fundacja PGNiG, Fundacja PZU oraz Polski Instytut Sztuki Filmowej.
W pokazie premierowym wzięło udział wiele znakomitych osób, przede wszystkim Kardynał Kazimierz Nycz, Pani Aneta Kopacz i Pan Leszek Możdżer, a także zaproszeni goście. Premierę uświetniły swoją obecnością także Pani Magdalena Zawadzka – żona Gustawa Holoubka oraz Pani Grażyna Nalepa – żona Tadeusza Nalepy. Zgromadzeni goście reprezentowali środowiska m.in. kultury i sztuki, biznesu, prawa. Wszystkich zgromadzonych na pokazie gości łączy chęć współpracy i zaangażowanie w działalność Fundacji Stare Powązki.
Fundacja Stare Powązki udostępni film „Myśmy już byli. Bohaterowie Starych Powązek” szkołom, w ramach realizacji projektów edukacyjnych. Działalność Fundacji Stare Powązki, nie tylko na polu edukacji, najlepiej podsumować można cytatem Tadeusza Nalepy – pochodzącym właśnie z tego filmu:
„Właściwie bez wiary, bez nadziei i bez miłości nie można niczego zrobić, muszę wierzyć w to, co robię, muszę mieć nadzieję i muszę kochać” – oby te słowa zawsze towarzyszyły Fundacji i jej Partnerom w codziennej, żmudnej pracy, przywracającej Starym Powązkom ich świetność.
